Na een intensieve ontwerp- en installatie periode is het Nationaal Militair Museum op 11 december 2014 feestelijk geopend door Koning Willem-Alexander.
Het museum schetst een uitgebreid beeld van de krijgsmacht in het verleden, nu en in de toekomst.
Voor de bezoeker is het een ware belevenis met zes themaruimtes, historische belevingsruimtes, interactieve zones, meerdere kabinetten en in de imposante middelenhal zijn tanks, vliegtuigen en helicopters tentoongesteld. In een immens groot, door -Felix Claus Dick van Wageningen Architecten- ontworpen museumgebouw, is er ruimte voor zo’n 20.000m2 tentoonstellings-oppervlak. Het gebouw staat op de voormalige vliegbasis Soesterberg en wordt omgeven door prachtige natuur.
Drie bouwconsortia hebben met een ontwerpteam getenderd voor deze ‘design en build’ opdracht. Rapenburg Plaza zat in de winnende groep onder aanvoering van bouwbedrijf Heijmans. Om deze opdracht te kunnen winnen is er door het consortium met o.a. tentoonstellingsarchitect Kossmann.deJong en decorbouwer Bruns een volledig uitgewerkt ontwerp gemaakt. Dit resulteerde in een enorm dik boek dat als handleiding fungeerde gedurende de hele periode tot aan de opening.
Om de rijke verhalen van de krijgsmacht op een spannende manier te vertellen wordt er gebruik gemaakt van een mix van verschillende overdrachtsmiddelen. Multimedia, zoals films, animaties, geluid en theatraal dynamische verlichting, spelen hierin een belangrijke rol.
Als ontwerp-, advies- en installatiebureau waren wij voor het volledige traject verantwoordelijk voor het AV- en lichtontwerp, ShowControl en het systeemontwerp. We installeerden en programmeerde alle audiovisuele, licht- en showcontrol apparatuur.
Lichtontwerp
Nadat de tender was gewonnen volgde een intensief ontwerp-traject om tot een definitief lichtontwerp te komen. Lichtontwerper Pelle Herfst en zijn team tekende ruim 3900 armaturen/lichtbronnen in.
In de themahallen en belevingsruimtes wordt veel gebruik gemaakt van dynamische theatrale belichting. Om de sfeer in de ruimte te versterken, als ondersteuning van projectiebeelden of om een verhaal te versterken. Het gebruik van (veranderende) kleursferen wordt o.a. mogelijk gemaakt door gebruik van RGB(W) lichtbronnen.
Om deze integratie mogelijk te maken en het licht synchroon met alle audio en video te laten lopen is vrijwel al het licht via het DMX protocol aan te sturen. Natuurlijk is er ook een uitgebreid lichtcontrole-systeem nodig om dit te kunnen programmeren. Ook voor dit systeem en de programmering hiervan waren wij verantwoordelijk.
Belangrijk onderdeel van het lichtontwerp zijn de 1519 DMX aanstuurbare vitrine-schijnwerpers met zoom objectief die speciaal ontworpen zijn naar door ons geformuleerde specificaties. De collectie wordt hiermee nauwkeurig uitgelicht en tevens kunnen de percentages zo worden ingesteld dat de de objecten de maximaal toegestane lichtwaarden niet overschrijden.
Pelle Herfst: ‘De uitdaging in dit museum met betrekking tot het licht was vooral om een spannende, theatraal dramatische beleving te creëren en tegelijkertijd de extreem lage toegestane lux-waarden op de collectie te waarborgen‘.
AV- en Systeemontwerp
Naast een aantal ingewikkelde AV-oplossingen was de infrastructuur de grootste uitdaging. Om te zorgen dat alle apparatuur goed functioneert en aanstuurbaar is moesten er kilometers bekabeling van en naar de goede posities lopen. Alle apparatuur is netwerk gebaseerd en moest dus voorzien zijn van een UTP kabel. Ook moest de bereikbaarheid van alle posities gewaarborgd zijn voor installatie en toekomstig onderhoud.
Om een indruk te geven van de hoeveelheid aan materiaal waar het over gaat: Er bevinden zich in het museum meer dan 220 computers, waarvan 40 AV spelers, meer dan 250 speakers en koptelefoons, 100 schermen en touchscreens en bijna 100 projectoren.
Kortom het kabelplan, de indeling van de 7 serverruimtes, waren van het grootste belang in het ontwerp-traject voor het systeemontwerp.
Sierk Janszen: ‘De infrastructuur was onze grootste uitdaging. Met andere woorden: kabellengtes, het formaat, de afstanden en alles wat daar mee te maken heeft.
Je komt hier niet weg met een tekeningetje op schaal, je moet hier in de voorbereiding al 1 op 1 denken, anders lukt het niet. Het is écht groot.’
Showcontrol + lichtsturing
Ten behoeve van de aansturing van alle tentoonstellingsonderdelen heeft Rapenburg Plaza een netwerk gebaseerd showcontrol systeem ontworpen, geïnstalleerd en geprogrammeerd. Dit systeem is opgebouwd met gebruik van Medialon software, KissBox interfaces en industriële netwerk hard- en software. Door middel van dit systeem heeft niet alleen het personeel alle controle over alle licht- en AV-apparatuur, maar kunnen de Rapenburg Plaza programmeurs ook op afstand de gehele installatie beheren en monitoren.
De lichtbeleving speelt in het museum een cruciale rol. In verschillende ruimtes wordt gebruik gemaakt van dynamisch licht. Dit resulteert in totaal 15 ‘shows’ waar in totaal 8000 DMX kanalen aangestuurd worden door middel van Pharos lichtcomputers.
Installatie
In een periode van ongeveer 8 maanden is alle apparatuur geplaatst en aangesloten. Veel AV-apparatuur en licht is in bruggen geïnstalleerd.
Wij zijn trots op de integratie van deze lichtbruggen in het gebouw. Deze zijn er gekomen op ons initiatief en naar ons ontwerp. Het is een essentieel onderdeel van de totale technische infrastructuur. Veel AV-apparatuur en licht is hierin geïnstalleerd en op deze manier bereikbaar voor onderhoud.
Veel AV-apparatuur en licht is geïnstalleerd in de bruggen die boven elke thema-ruimte te vinden zijn.
Sierk Janszen: ‘Het meest trots ben ik op de lichtbruggen. Precies zoals je ze vindt in vlakkevloertheaters. Daarin zie je onze achtergrond: theater. Zoals in zoveel dingen. Het kostte ons veel overredingskracht om die erin te krijgen. Toen ze er eenmaal hingen wilde en kon elke partner in dit project ze gebruiken. Het maakt het hele gebouw een stuk flexibeler en vooral sneller om in te werken.’
